การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาวิธีการจัดการเรียนรู้โดยใช้รูปแบบการสอนแบบสร้างข้อโต้แย้งเพื่อพัฒนาความสามารถในการให้เหตุผลเชิงวิทยาศาสตร์และ 2) ศึกษาผลของการจัดการเรียนรู้โดยใช้รูปแบบการสอนแบบสร้างข้อโต้แย้งต่อการพัฒนาความสามารถในการให้เหตุผลเชิงวิทยาศาสตร์ ในเรื่อง ระบบย่อยอาหาร กลุ่มเป้าหมาย คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ห้องเรียนพิเศษวิทยาศาสตร์จำนวน 40 คน รูปแบบการวิจัยเป็นการวิจัยปฏิบัติการ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ 1) แผนการจัดการเรียนรู้โดยใช้รูปแบบการสอนแบบสร้างข้อโต้แย้ง 2) แบบสะท้อนผลการจัดการเรียนรู้ 3) แบบบันทึกประสบการณ์หลังเรียน 4) แบบบันทึกหลังการจัดการเรียนรู้ 5) ชิ้นงานของนักเรียน และ6) แบบวัดความสามารถในการให้เหตุผลเชิงวิทยาศาสตร์ ผู้วิจัยนำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้วิธีการวิเคราะห์เนื้อหาและการหาค่าสถิติพื้นฐาน ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และร้อยละ ผลการวิจัยพบว่า 1) วิธีการจัดการเรียนรู้โดยใช้รูปแบบการสอนแบบสร้างข้อโต้แย้งเพื่อพัฒนาความสามารถในการให้เหตุผลเชิงวิทยาศาสตร์สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เรื่อง ระบบย่อยอาหารที่เหมาะสมควรเลือกใช้คำถามสำคัญในการโต้แย้งที่เป็นประเด็นที่น่าสนใจ ไม่มีคำตอบตายตัว และครูมีบทบาทสำคัญในการควบคุมกระบวนการโต้แย้งของนักเรียนและ 2) การจัดการเรียนรู้โดยใช้รูปแบบการสอนแบบสร้างข้อโต้แย้งสามารถพัฒนาความสามารถในการให้เหตุผลเชิงวิทยาศาสตร์ของนักเรียนได้ (ร้อยละ 71.02) 

The purpose of this research were to 1) study the learning management method by using the generate an argument instructional model to improve scientific reasoning ability and 2) study effect of the generate an argument instructional model on improve scientific reasoning ability of 10^th grade students in digestive system topic. The participants were 40 students in 10^th grade studying in special science program. The methodology of this research was action research. The research instruments were 1) the generate an argument instructional model lesson plans, 2) reflection writing, 3) experience writing, 4) journal writing, 5) work pieces of students and 6) scientific reasoning ability test. The data were analyzed by using content analysis and basic statistic consist of mean, standard deviation and percentage.The result indicates that 1) learning management method by use the generate an argument instructional model to improve scientific reasoning of 10^th grade students in digestive system topic should select interesting important question and there is no fixed answer for argumentation.Teachers play an important role in controlling the student's argument and 2) the generate an argument instructional model can improve scientific reasoning ability of 10^th grade students (71.02%).