การวิจัยนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบการใช้การคิดเชิงคำนวณของนักเรียนในการเขียนโปรแกรมเพื่อบรรลุจุดประสงค์ของบทเรียนผ่านกิจกรรมแบบ Unplugged เน้นขั้นการสอนและสังเกตชั้นเรียนร่วมกันโดยใช้การศึกษาชั้นเรียนและวิธีการแบบเปิด โดยกลุ่มเป้าหมาย คือ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 จำนวน 23 คน และทีมการศึกษาชั้นเรียนจำนวน 5 คนในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2564 โรงเรียนประถมศึกษาขนาดเล็กของรัฐแห่งหนึ่ง ในจังหวัดพิษณุโลก ผู้วิจัยเก็บรวบรวมข้อมูลจำนวน 10 สัปดาห์ โดยใช้แผนการจัดการเรียนรู้ แบบบันทึกวิธีปฏิบัติการสอน การบันทึกวีดิทัศน์ การบันทึกภาพนิ่ง ผลงานของนักเรียน และแบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดย การวิเคราะห์เนื้อหา และการวิเคราะห์วิดีทัศน์ร่วมกับวิเคราะห์โพรโทคอล และนำเสนอข้อมูลด้วยการพรรณนาวิเคราะห์

ผลการวิจัยพบว่า ทีมการศึกษาชั้นเรียนร่วมกันสร้างแผนการจัดการเรียนรู้ โดยตระหนักถึงการคิดเชิงคำนวณของนักเรียน เกี่ยวกับการเขียนโปรแกรมผ่านกิจกรรมแบบ Unplugged จากนั้นทำการสอนด้วยวิธีการแบบเปิดโดยครูให้ความสำคัญกับการใช้ปัญหาปลายเปิดที่สอดคล้องกับชีวิตประจำวันของนักเรียน รื่อง การทำส้มตำ เพื่อช่วยกระตุ้นให้นักเรียนใช้การคิดเชิงคำนวณในการแก้ปัญหา หลังจากนั้นครูสำรวจการคิดเชิงคำนวณของนักเรียนเพื่อใช้จัดลำดับ และทำการเชื่อมโยงการคิดเชิงคำนวณในขั้นของการอภิปรายร่วมกันโดยครูเชื่อมโยงการคิดเชิงคำนวณตั้งแต่ การคิดแบบลำดับขั้นตอน การคิดแบบมีเงื่อนไข และการคิดแบบวนซ้ำผ่านการใช้คำถาม การอภิปราย การใช้สื่อแบบ Unplugged ร่วมกับการใช้กระดานดำเพื่อสรุปบทเรียนร่วมกันจนนำไปสู่การบรรลุจุดประสงค์ของบทเรียน

This qualitative research aimed to study the type of students’ computational thinking used in programming to meet lesson objectives through Unplugged Activities focusing on collaboratively Do Phase using lesson study and open approach. The target groups consisted of 23 third-grade students and a five-member lesson study team. The study was conducted in the first semester of Academic Year 2021 at a small public elementary school in Phitsanulok. The 10-week data were collected from lesson plans, the teacher’s field notes, video records, pictures, students’ worksheets and interview forms. The text data were content analyzed and protocol analysis was adopted for video records. Descriptive analysis was used to present the results. 

The findings revealed that the five-member lesson study team collaboratively created the lesson plans with an emphasis on the students’ computational thinking in programming through unplugged activities. Then, the open approach was implemented in teaching which focused on open-ended problems relating to the students' daily life about making papaya salad to encourage the students to use their computational thinking in problem solving. After that, the students’ computational thinking patterns were surveyed by the teachers’ team, ordered and grouped during the whole class discussion from sequences, conditionals and loops through the use of questions, discussions, unplugged materials on the blackboard to summarize the whole class lesson study toward meeting the lesson objectives.